Tevkifatlı fatura nedir? Kimler tevkifat yapar? Tevkifat uygulamasına dair tüm sorularını bu yazıda yanıtladık.
Tevkifat ne demek?
Tevkifat sözcüğü TDK sözlüğünde “para konusundaki kesintiler”olarak açıklanır. Vergi açısından bakarsak tevkifat kelimesi bölüşme ve kesinti yapma işlemlerini açıklamak için kullanılır. Devlet, alacağı katma değer vergisini (KDV) sadece satıcıdan almaz, onun yerine alıcı ve satıcı arasında bölüştürür. Bu şekilde ödemenin daha düzgün ve düzenli olmasına katkı sağlar.
İki tür tevkifat vardır. Bunlardan biri gelir vergisi tevkifatı, diğeri de KDV tevkifatıdır. Her iki tevkifat çeşidini de detaylandıralım:
- Gelir vergisi tevkifatı: Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. maddesinde sayılan gelir türleri üzerinden Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen oranlarda yapılan kesintidir. Gelir vergisi tevkifat oranlarını Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) Gelir Vergisi Tevkifat Oranları sayfasında bulabilirsiniz.
- KDV tevkifatı: Yasada belirli malların alım satımı ya da hizmet bedeli üzerinden hesaplanan katma değer vergisinin alıcılardan bazen tamamı bazen de kanunda belirlenen oranda kesinti yapılarak satıcı yerine vergi dairesine (vergi sorumlusu sıfatıyla) beyan edilmesi ve ödenmesidir.
Tevkifatlı fatura nedir?
Tevkifatlı faturada hesaplanan katma değer vergisi miktarı alıcı ile satıcı arasında paylaştırılır. Tevkifatlı fatura aslında normal ve irsaliyeli fatura ile aynıdır. Sadece, tevkifatlı faturada faturanın konusu olan vergi, alıcı ile satıcı arasında bölüştürülerek ikisinden de alınır. Böylece KDV sorumluluğu, alıcı ve satıcı arasında yarı yarıya paylaştırılmış olur.
Tevkifatlı fatura hesaplama örneği
Tevkifatlı faturaya bir örnek verelim:
Tutarı 500 TL olan bir satış faturan var diyelim. Faturaya %18 oranında KDV eklersek KDV miktarı 90 TL, genel toplam ise 590 TL olur. Yani satıcı olarak 90 TL KDV ödemen gerekir. Eğer tevkifat oranı da söz konusuysa ve kullandığın oran 5/10 ise 90 TL’lik KDV tutarının 5/10’u yani yarısı 45 TL eder. Bu durumda 45 TL’lik bu kısım tevkif edilmiştir; artık ödeme sorumluluğu da senden alıcıya geçer. Yani 45 TL’lik bir sorumluluk sana aitken kalan 45 TL’den de alıcı sorumludur. Faturanın genel toplamı, senin için 590 TL’den 545 TL’ye inmiştir.
Not: Önceden tanımlanmış 5/10, 9/10 gibi tevkifat oranları vardır. Eğer alıcı tevkifatlı satış faturası düzenlemeni talep ettiyse ondan tevkifat oranını öğrenmelisin. Bu süreçte mali müşavirine de danışmalısın.
Tevkifat uygulanabilecek işlemler
Her hizmet ya da ürün satışında tevkifat yapılmaz. Tevkifat oranı Bakanlar Kurulu’nca belirlenen işlemler için uygulanabilir. Tevkifat uygulanabilen hizmetlerin bir kısmı:
- bazı yapım işleri
- bu işlere ilişkin mühendislik-mimarlık hizmetleri
- temizlik, bahçe ve çevre bakım hizmetleri
- özel güvenlik hizmetleri
- makine, teçhizat, demirbaş ve taşıtlara ait tamirat
- bakım ve onarım hizmetleri
- yemek servisi
- danışmanlık ve denetim hizmetleri
- ve yapı denetim hizmetleridir.
Kimler tevkifat yapar?
- Genel bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyeler, köyler ve teşkil ettikleri birlikler
- Döner sermayeli kuruluşlar
- Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları
- Kanunla kurulan veya tüzel kişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları
- Bankalar
- Kamu iktisadi teşebbüsleri
- Özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar
- Organize sanayi bölgeleri ile menkul kıymetler, vadeli işlemler borsaları dahil tüm borsalar
- Yarıdan fazla hissesi doğrudan yukarıda sayılan idare, kurum ve kuruluşlara ait olan (tek başına veya birlikte) kurum, kuruluş ve işletmeler
- Payları İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda işlem gören şirketler
Tevkifat uygulamasına dair detaylı bilgiyi GİB’in ilgili sayfasında bulabilirsin:
http://www.gib.gov.tr/node/86891
Benzer Konular
